Wanneer je voor het eerst in aanraking komt met een gitaar kan ik me voorstellen dat het allemaal erg ingewikkeld lijkt. Zo een apparaat met 6 snaren in verschillende diktes. Je vraagt je wellicht af waarom snaren verschillende diktes hebben en wat de functie hiervan is. Voor iedere nieuw gitaarspeler is het belangrijk om de gitaarsnaren noten te kennen én om de gitaar te goed te stemmen voordat je begint met spelen. Om het simpel en begrijpbaar te houden, gaan we in dit artikel uit van de standaard tuning. Er zijn nog veel meer alternatieve tunings, maar ik raad je van harte aan om daar in een later stadium pas in te duiken.
Contents
- 1 Wat zijn gitaarsnaar noten?
- 2 Hoe vind ik de noten op mijn gitaarsnaren?
- 3 Zonder stemapparaat je gitaar stemmen in standaard tuning
- 4 Je gitaar stemmen met een stemapparaat
- 5 Akkoorden
- 6 Toonladders
- 7 Klaar om gitaar te spelen!
Wat zijn gitaarsnaar noten?
De gitaar heeft 6 snaren die allemaal in dikte en toon verschillen. De 6 snaren zijn van boven naar beneden:
- E-snaar (dik)
- A-snaar
- D-snaar
- G-snaar
- B-snaar
- e-snaar (dun)
De letters in elke snaarnaam, staan voor de noot die de snaar heeft wanneer deze open (dus zonder te fretten) wordt aangeslagen. Dit lijkt misschien moeilijk te onthouden. Gelukkig is er een ezelsbruggetje dat jou daarbij kan helpen. En dat is de volgende zin: Een Aap Die Geen Bananen Eet. Kwam persoonlijk pas laat achter dit geheugensteuntje en had gehoopt deze al veel eerder te kennen.
Wat je misschien al opvalt, is dat zowel de 1ste als 6e snaar allebei een E-snaar zijn. Het verschil is dat de dunne E-snaar 2 octaven hoger klinkt dan de dikke E-snaar.
Hoe vind ik de noten op mijn gitaarsnaren?
6 snaren, tot wel 24 frets: dat zijn een hoop verschillende posities voor gitaarsnaar noten. Weest niet bang, want je hoeft deze echt niet allemaal uit je hoofd te leren. Zie je datverder op de hals, gitaarsnaar noten zich herhalen én dat deze (met uitzondering van de G-snaar) op de 5e fret gelijk zijn aan de snaar die hoger ligt?
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | |
| E-snaar | E | f | f# | g | g# | a | bb | b | c | c# | d | eb | E |
| A-snaar | a | bb | b | c | c# | d | eb | E | f | f# | g | g# | a |
| D-snaar | d | eb | E | f | f# | g | g# | a | bb | b | c | c# | d |
| G-snaar | g | g# | a | bb | b | c | c# | d | eb | E | f | f# | g |
| B-snaar | b | c | c# | d | eb | E | f | f# | g | g# | A | bb | b |
| E-snaar | E | f | f# | g | g# | a | bb | b | c | c# | d | eb | E |
Zonder stemapparaat je gitaar stemmen in standaard tuning
Je gitaar stem je door aan de stemmechanieken te draaien die op de kop van de gitaar(hals) zijn bevestigd. Als je hem strakker draait verhoogt de gitaarsnaar in toon. Wanneer je deze losser draait, verlaag je de toon.
De eigenschappen van snaren:
- Hoge toon: korte, strakke en dunne snaar
- Lage toon: lange, slappe en dikke snaar
Het gemakkelijkst is om je gitaar te stemmen met een stemapparaat (meer daarover in de volgende alinea), maar het is raadzaam om ook te leren hoe je dit kunt doen zonder hulpmiddelen. Zo ben je niet compleet afhankelijk van externe hulpmiddelen en groeit het begrijpen van je gitaar en hals vele malen sneller.
Zoals we eerder al zagen in het overzicht met gitaarsnaar noten, zijn de open noten van de snaren (op de lage, dikke E-snaar na) ook te spelen op posities van lager liggende snaren. Wanneer je deze noten matcht aan de hogerliggende open snaar, kun je deze in de juiste stemming krijgen. Het overzicht is als volgt (let op: overal gaat het om de 5e noot, behalve op de G-snaar):
- de A-snaar is gelijk aan de 5e noot op van de E-snaar
- de D-snaar is gelijk aan de 5e noot van de A-snaar
- de G-snaar is gelijk aan de 5e noot van de D-snaar
- de B-snaar is gelijk aan de 4e noot van de G-snaar
- de hoge E-snaar is gelijk aan de 5e noot van de B-snaar
Je gitaar stemmen met een stemapparaat
Wil je zorgen dat je gitaar echt perfect in tune is (en blijft!)? Dat is het makkelijkst met een stemapparaat. Die heb je in verschillende uitvoeringen. Pakweg zijn deze onder te verdelen in losse tuners, clip-on tuners, klankgat tuners en inbouw tuners (sommige gitaren hebben al een ingebouwd stemapparaat), maar je kunt als je electrische gitaar speelt ook een stage tuner kiezen die meestal aan het begin in een reeks effectpedalen wordt geplaatst.
Ongeacht voor welk type je gaat, het principe is hetzelfde: het stemapparaat detecteert de huidige toon van de snaar die je aanslaat en toont deze op de display. Door aan de stemmechanieken te draaien terwijl je de snaar aanslaat, kun je de juiste noot vinden. Op de meeste stemapparaten verandert de kleur dan van rood (of oranje) naar groen. Door dit voor elke snaar te herhalen, heb je je gitaar in mum van tijd gestemd!
Akkoorden
Een akkoord ontstaat wanneer je meerdere snaren gezamenlijk aanslaat om zo één toon te krijgen. Akkoorden kun je zowel hoog als laag op de hals spelen, waardoor de mogelijkheden eindeloos zijn. Wanneer je begint met gitaarspelen leer je meestal eerst de zogenaamde open akkoorden waarbij een gedeelte van de aangeslagen snaren ‘open’ worden gespeeld. Deze akkooren liggen veelal dicht bij de topkam. Voorbeeld:
Een ander populair akkoord is de barré akkoord (of de power chord, een variant hierop), omdat deze greep over de gehele hals kan worden gespeeld waardoor je al vrij snel composities of liedjes op de gitaar kunt (mee)spelen en een vrij groot bereik hebt tussen hoge en lage tonen. Voorbeeld:
Toonladders
Wanneer je in staat wilt zijn op meer improviserende manier gitaar te spelen, dan is het raadzaam om je te verdiepen in toonladders. Net als akkoorden, zijn deze er ook in verschillende vormen, elk met hun eigen karakter en tooneigenschappen. Een aantal bekende toonladers:
- Bluesladders
- Majeurladders
- Pentatonische ladders (majeur en mineur)
De mogelijkheden zijn onbeperkt. Zo kun je bijvoorbeeld ook van bijvoorbeeld een majeurladder een mineurladder maken. Juist het afwijken van de norm en spelen met de regels, heeft gezorgd voor originele en herkenbare sounds van veel bekende gitaristen. Oefening baart kunst, en het is ook hierbij raadzaam om klein te beginnen en zo op te bouwen naar meerdere mogelijkheden.
Klaar om gitaar te spelen!
Heb je je gitaar goed gestemd, en ben je benieuwd naar de volgende stap? Er zijn tal van manieren om gitaar te leren spelen. Je kunt, net als ik, 10 jaar lang zelf op onderzoek uit gaan en op een enorm trage wijze stappen maken. Of je kiest voor een lokale gitaarleraar, wat vaak erg veel geld kost én ook nog relatief lang duurt: je bent namelijk afhankelijk van de lessen die je volgt. Ook zijn er vandaag de dag tal van online gitaar lessen beschikbaar. De voordelen van een online gitaarles:
- Relatief lage kosten, want je betaalt niet per les
- Zélf bepalen hoeveel tijd je aan de gitaarlessen wilt besteden
- Zelf bepalen wanneer je de lessen volgt
- Op je eigen tempo
- Vanuit je eigen huis de lessen volgen (je hoeft niet ergens heen)
- Meeste mensen die een online cursus volgen, maken snelle stappen
Wacht niet langer en start vandaag nog om snel en effectief gitaar te leren spelen.
